Son dönemde gündemde olan hastalıkların başında bipolar geliyor. Bipolar teşhisi koyulan insanların sayısı artarken, bunun arkasında yatan nedenler araştırılıyor. İnsanlar arama motorlarında bu hastalığın nedenlerini, belirtilerini ve nasıl tedavi edileceğini araştırıyor.
BİPOLAR BOZUKLUK NEDİR?
Bipolar bozukluk tıbbi olarak manik depresif olarak adlandırılır. İki uçlu bozukluk olarak tanımlanan bu hastalıkta iki tip ruhsal bozukluk vardır. Bu durumlar taşkınlık( mani) ve çökkünlük(depresif bozukluk) olarak tanımlanabilir. Bu hastalık dönemleri birbirini takip eder, yatışma ve alevlenme dönemleri gözlenir. Hasta olmadığı dönemlerde kişiler normal görünürler. Her bir atak başladığında birkaç hafta sürebilir. Atakların süresi birbirine eşit olmayabilir. Mani dönemi beklenenden daha hafif geçebilir.
BİPOLAR BOZUKLUK BELİRTİLERİ NELERDİR?
Depresif dönem:
* Üzgün, ümitsiz, huzursuz hissetmek
* Enerji eksikliği
* Konsantrasyon ve hatırlama zorluğu
* Günlük faaliyetlere ilgi kaybı
* Değersizlik duygusu
* Suçluluk ve umutsuzluk
* Kötümserlik
* Kendinden kuşku duyma
* Halüsünasyonlar, mantıksız düşünceler
* Uyumakta zorluk veya aşırı uyuma
* İntihar düşünceleri
Taşkınlık dönemi( manik evre):
* Çok mutlu ve sevinçli hissetmek
* Çok hızlı konuşmak
* Çok enerjik hissetmek
* Kendini önemli hissetmek
* Yeni fikirler ve planlarla dolu olmak
* Kolayca dikkat dağılması
* Halüsünasyonlar ve mantıksız düşünceler
* Az uyumak
* Az yemek
* Faaliyetlerde aşırılığa kaçmak, örneğin aşırı para harcamak
riskli ve zararlı olan şeyleri yapma
BİPOLAR BOZUKLUĞUN NEDENLERİ NELERDİR?
Bipolar bozukluğun kesin nedeni bilinmemektedir. Bu konuda bazı teoriler vardır:
* Genetik faktörler
* Beyinde kimyasal dengesizlik
* Tetikleyici faktörler: Bir ilişkinin bozulması; fiziksel, duygusal veya cinsel istismar; bir aile üyesinin veya sevdiğin birinin ölümü; fiziksel hastalık; uykusuzluk; günlük hayatta karşılaşılan ezici ve üzücü olaylar(boşanma, iflas, işten çıkarılma, itibar kaybı vb.)
Bipolar bozukluk kadın ve erkeklerde eşit oranda görülür. Ortalama başlangıç yaşı 20-25 dir. Hastalık büyük oranda mevsimsellik gösterir. Hastalar ilkbahar ve yaz aylarında manik atak yaşarken, kış ve sonbaharda depresif tablo daha sık görülür. Hastalığın ilk yıllarında iki bozukluk arasındaki süre uzun iken ilerleyen yıllarda bu süre kısalmaktadır. Tedavi almayan hastalarda bozukluğun süresi uzamaktadır.
BİPOLAR BOZUKLUK TEDAVİSİ NASIL OLUR?
Bipolar bozuklukta atakların tedavisi kadar, atakların ortaya çıkmasını engellemeye yönelik koruyucu tedavi de yapılmaktadır. Bipolar bozukluğun belli bir tedavi planı yoktur. Hekim hastaya göre tedaviyi planlar. İlaç tedavisinin yanında hastanın hastalığı hakkında bilgi sahibi olmasını sağlamak; günlük hayatını düzene sokmak; alkoden ve madde kullanımından uzak durmasını sağlamak; stresle başetme becerisinin kazandırılması da çok önemlidir. İlaç tedavisinde başlıca kullanılan ilaç Lityum olmakla birlikte Valproat ve Karbamezapin gibi epilepsi ve psikoz ilaçları kullanılabilir. Aynı zamanda hastanın tekrar hastalanmasını önleyecek koruyucu tedavi planlanır.
